Ο σχολικός εκφοβισμός στα δημοτικά σχολεία της Αθήνας

Λένα Πατεράκη, Αναστασία Χουντουμάδη

Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Greek

Greek

Δράστης/ Θύμα , Ηλικία, Φύλο

Research

Policy Makers.

1 - 20 pages

Ξεκινώντας από τα διεθνή ευρήματα μεγάλων σε κλίμακα συστηματικών ερευνών σχετικά με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, οι συγγραφείς τονίζουν την αναγκαιότητα για τη διενέργεια τέτοιων ερευνών στην Ελλάδα. Η ηλικία των μαθητών που πήραν μέρος στην έρευνα είναι από 7 έως 11 ετών και οι στόχοι της έρευνας είναι να κατηγοριοποιηθούν σε 3 υπό-ομάδες (στους δράστες, τα θύματα και στους δράστες/θύματα), έτσι ώστε να προσδιοριστούν οι μορφές υπό τις οποίες εμφανίζεται ο σχολικός εκφοβισμός, ο αντίκτυπος που έχει η κάθε μορφή και τέλος, ο ρόλος της ηλικίας και του φύλου. Το χρησιμοποιηθέν δείγμα αποτελείται από 1312 μαθητές, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν κοινωνικικο-οικονομικά όλες τις περιοχές της Αθήνας. Το αναθεωρημένο από τον Smith ερωτηματολόγιο του Olweus εφαρμόστηκε . Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 14,7% των μαθητών τοποθετούνται στην κατηγορία των θυμάτων, το 6,25% των δραστών και το 4,8% στην κατηγορία των δραστών/θυμάτων. Το φύλο παίζει σημαντικό ρόλο σε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού. Τα αγόρια είναι αυτά που σε μεγαλύτερο ποσοστό τοποθετούνται στις κατηγορίες του δράστη και του δράστη/θύματος. Οι δύο σημαντικότερες μορφές εκφοβισμού είναι ο λεκτικός και ο σωματικός. Τα αγόρια εμπλέκονται πιο συχνά σε πρόσωπο με πρόσωπο εκφοβισμό ενώ τα κορίτσια σε έμμεσο. Επίσης αναφέρεται ότι υπάρχει μία μειωτική τάση του φαινομένου καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και ότι τότε παίρνει μία πιο έμμεση μορφή. Επιπροσθέτως αναφέρεται ότι το 33,5% των μαθητών έχει ωθηθεί να προβεί σε πράξεις εκφοβισμού άλλων μαθητών. Συγκρίνοντας τα ευρήματα με τα αντίστοιχα διεθνή, στην Ελλάδα παρατηρείται μεν η εμφάνιση του φαινομένου, σε μικρότερο δε μέγεθος. Αυτό που πρέπει να επισημανθεί εδώ είναι ότι το ποσοστό μπορεί να ήταν μεγαλύτερο αν οι μαθητές έκαναν προφορική – αντί για γραπτή- αναφορά. Επίσης είναι αναγκαίο να επισημανθεί η πίεση που ασκείται στα παιδιά να προβούν σε πράξεις εκφοβισμού άλλων μαθητών. Κλείνοντας, αυτή η εργασία αναδεικνύει το φαινόμενου του σχολικού εκφοβισμού και την αναγκαιότητα να γίνει ευρύτερα γνωστό στους καθηγητές και το ευρύ κοινό μέσω συστηματικών πρωτοβουλιών.

Είναι σημαντικό να τονιστεί η προσπάθεια των πρωτοπόρων στην έρευνα σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό. Η πρώτη μεγάλης κλίμακας έρευνα στην Ελλάδα κατέδειξε την ύπαρξη του φαινομένου. Η παρούσα εργασία παρέχει μία καλή ένδειξη της διαφοράς που υπάρχει ανάμεσα στην Ελλάδα και άλλες χώρες αναφορικά με τα περιστατικά του σχολικού εκφοβισμού. Παρέχει επίσης μία βάση δεδομένων που βοηθάει στη σύγκριση των παραγόντων της ηλικίας και του φύλου στην Ελλάδα και άλλες χώρες. Παρόλα αυτά έχουν περάσει 10 χρόνια από την τότε που δημοσιεύτηκε. Οι κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες στην Ελλάδα έχουν αλλάξει δραματικά, όπως και η σύνθεση του πληθυσμού. Η προσεχής Γενική Απογραφή Πληθυσμού (10 χρόνια από την προηγούμενη απογραφή) θα ρίξει φως σε ότι αφορά τις τρέχουσες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες. Αυτή η απογραφή θα μπορούσε να συμπέσει με μία επανάληψη της έρευνας. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν μέτρο σύγκρισης σε ότι αφορά το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού τότε και τώρα και σε ότι αφορά την διαφορά αντιμετώπισης του φαινομένου στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες πριν 10 χρόνια και σήμερα.

http://www.informaworld.com/smpp/content~db=all?content=10.1080/01443410020043869

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.