Τα σχολεία χωρίς ειδικούς να χειριστούν το θέμα

Χάρης Ασημόπουλος

Εφημερίδα «Καθημερινή»

Greek

Greek

Σχολικός εκφοβισμός, πρόληψη, διάγνωση, έλλειψη ειδικών

Newspaper / Magazine article

Teachers, Young People.

Not relevant

Στο παρόν άρθρο επισημαίνεται πως καθοριστικός παράγοντας στην αποτελεσματικότερη διαχείριση φαινομένων και περιστατικών «εκφοβισμού» είναι η έγκαιρη διάγνωσή τους, σε συνδυασμό με προγράμματα πρόληψης. Ο δρ Χάρης Ασημόπουλος, κοινωνικός λειτουργός στην Παιδοψυχιατρική Κλινική Παίδων «Αγία Σοφία» και συντονιστής προγραμμάτων της ΕΨΥΠΕ (Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου), τονίζει χαρακτηριστικά πως «όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα».
Τα σημάδια για την αναγνώριση περιπτώσεων παιδιών που πέφτουν θύματα εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας ποικίλουν και μπορεί να είναι από «χειροπιαστά», όπως μελανιές, εκδορές, σκισμένα ή κατεστραμμένα ρούχα, τα οποία το παιδί αποφεύγει να δικαιολογήσει στους γονείς, μέχρι την απότομη επιδείνωση των σχολικών επιδόσεων, τις συχνές απουσίες, ψυχοσωματικής φύσεως πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά, διαταραχές του ύπνου και κατάθλιψη.
Ωστόσο, οι εκπαιδευτικοί δεν είναι... εκπαιδευμένοι κατάλληλα, ώστε να τα διακρίνουν και να ενεργούν αναλόγως, σύμφωνα με τον κ. Ασημόπουλο. «Υπάρχει κενό σε αυτόν τον τομέα, καθώς στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες γνώσεις χειρισμού τέτοιων θεμάτων», εξηγεί. Την ίδια στιγμή που στο εξωτερικό τα σχολεία είναι στελεχωμένα με ειδικούς, στην Ελλάδα η συζήτηση για ψυχολόγους στα σχολεία ανακινείται μόνο όταν συμβαίνουν ακραία περιστατικά (δολοφονία Αλεξ Μεσχισβίλι στη Βέροια στις αρχές 2006, βιασμός μαθήτριας από τη Βουλγαρία σε γυμνάσιο στην Αμάρυνθο το φθινόπωρο 2006, θανάσιμος αυτοτραυματισμός σπουδαστή του ΟΑΕΔ στου Ρέντη αφού άνοιξε πυρ εναντίον συμμαθητών και καθηγητών τον Απρίλιο του 2009).
Ενθαρρυντική είναι η εφαρμογή στις δύο τελευταίες τάξεις τεσσάρων δημοτικών της Αθήνας και σε γυμνάσια της Θεσσαλονίκης από το 2006 του διακρατικού προγράμματος «Δάφνη - Για την καταπολέμηση της βίας στα παιδιά και τις γυναίκες», στο οποίο επίσης συμμετέχουν η Κύπρος, η Γερμανία και η Λιθουανία. Το πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτείται κατά 80% από την Ε.Ε. και κατά 20% από το υπουργείο Υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από το πρόγραμμα, το ποσοστό των μαθητών που κατέφευγε στον διευθυντή του σχολείου όταν έπεφτε θύμα εκφοβισμού ήταν 5,5% και ανέβηκε στο 15,79% κατόπιν, ενώ μειώθηκε από 28% σε 5,26% το ποσοστό των μαθητών που δεν γνωστοποιούν σε κανέναν ότι έπεσαν θύματα «εκφοβισμού».

Το άρθρο αυτό τονίζει τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης περιστατικών σχολικού εκφοβισμού. Ενώ πρόκειται για ένα φαινόμενο με αυξανόμενη παρουσία στην ελληνική πραγματικότητα, με σοβαρές επιπτώσεις στην ομαλή λειτουργία του σχολείου, δεν έχουν υιοθετηθεί συντονισμένες και γενικευμένες στρατηγικές για την αντιμετώπισή του.
Ο κ. Ασημόπουλος επισημαίνει την έλλειψη κατάρτισης των Ελλήνων εκπαιδευτικών, έτσι ώστε να μπορούν να διακρίνουν τα σημάδια σχολικού εκφοβισμού και να δράσουν αναλόγως. Πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, αν λάβουμε μάλιστα υπ’ όψη πως στις περισσότερες διενεργηθείσες έρευνες έχει αποδειχθεί πως οι μαθητές που έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού αρνούνται στην πλειοψηφία τους να μοιραστούν την εμπειρία τους με τους δασκάλους τους και να ζητήσουν τη βοήθειά τους. Οι ίδιοι μάλιστα οι εκπαιδευτικοί χαρακτηρίζουν τους εαυτούς τους μη ειδικευμένους και ανήμπορους να χειριστούν τέτοια περιστατικά.
Αξίζει να σημειωθεί πως η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών που αποφοιτούν από τις λεγόμενες «καθηγητικές σχολές», δεν έχουν ουσιαστική παιδαγωγική κατάρτιση και οι γνώσεις τους περιορίζονται στην εξειδίκευση πάνω στο γνωστικό τους αντικείμενο. Τα δε σεμινάρια που παρακολουθούν οι νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί είναι σύντομης χρονικής διάρκειας και δεν καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα παιδαγωγικής επιμόρφωσης.
Από την άλλη μεριά, η παρουσία ειδικών στα σχολεία (για παράδειγμα ψυχολόγων ή κοινωνικών λειτουργών) είναι ανύπαρκτη και περιορίζεται μόνο στην εμφάνιση ακραίων περιστατικών. Οι θεσμοί αυτοί πάντως αποτελούν συνεχές αίτημα των εκπαιδευτικών οργανώσεων και των συλλόγων καθηγητών.
Εν κατακλείδι, το άρθρο αυτό καταδεικνύει με συνοπτικό και απλό τρόπο την αναγκαιότητα αντιμετώπισης του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού από ειδικούς, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία του σχολείου.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100010_06/11/2009_336214

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.